با یک مقاله و مفهوم ناب دیگر، در خدمت شما دوستان نوباوه ای هستیم. اگر می‌خواهید بدانید وضعیت درآمدی کسب و کار چطور محاسبه می‌شود، یک سری فرمول های محاسباتی دارد که در مقاله ” نرخ بازگشت سرمایه چیست؟” توضیح می‌دهیم و مزایا و معایب احتمالی استفاده از فرمول نرخ بازگشت سرمایه رو نیز توضیح می‌دهیم. (آن هم با مثال)
همان‌طور تأثیر محاسبه آن را در بورس رو نیز توضیح می‌دهیم. اصلاً اگر از کاربردهای این فرمول آگاه شوید این مقاله رو رها نمی‌کنید. پس، بزن بریم …
مفهوم نرخ بازگشت سرمایه
یکی از مواردی که صاحبان کسب و کار باید به آن توجه داشته باشند، اندازه‌گیری نتایج هزینه هاست که در درجه اول، هزینه تبلیغات را شامل می‌شود. بر اساس آمار تا امسال (سال ۲۰۲۲)،هزینه‌های تبلیغات حرفه ای ۲۱ تریلیون دلار برآورد شده. به این محاسبات و بررسی ها نرخ بازگشت سرمایه گفته می شود. در یک کلام معیارهایی که بازگشت سرمایه و سود حاصله رو، نشان می‌دهند نرخ بازگشت سرمایه هستند.
شاید از خودتان بپرسید که این محاسبات به چه کاری می آید؟ با به دست آوردن و تحلیل این شاخص می توانیم در زمان سرمایه گذاری و تصمیم گیری‌ها، دقیق تر عمل کنیم.
در حقیقت این نرخ نسبت درآمد به سرمایه‌ای هست که در یک کسب و کار خرج کردید. (به همین سادگی)
طبیعتاً هرچه رقم به دست آمده بزرگ‌تر باشد، سوددهی آن کسب و کار بیشتر است.
حتی می توانید با محاسبه نرخ بازگشت چند کسب و کار آن موردی را که سوددهی بیشتری دارد رو انتخاب کنید.
یک کسب و کار همیشه ریسک های مخصوص به خودش را دارد خصوصاً در زمینه سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذار که یکی از راهکارهای مفید و در عین حال ساده محاسبه نرخ بازگشت سرمایه هست.
نرخ بازگشت سرمایه برای هر کسب و کاری متفاوت است و بر اساس نوع سرمایه گذاری هر کسب و کاری متفاوت عمل می کند. مثلاً نوسازی محیط کسب و کار و خرید امکانات فیزیکی در محیط کاری، سبب افزایش بازدهی کار کارمندان است یا اگر روی بخش بازاریابی خودتان کار کنید، معیار خوبی برای فروش شما خواهد بود.
به طور کلی نرخ بازگشت سرمایه دو رقمی برای تازه واردها خوبه. اگر موفق شدید به این نرخ بازگشت سرمایه دستیابی کنید دلایل آن رو بررسی کنید و سرمایه گذاری بیشتری روی آن‌ها انجام بدهید.
کاربرد نرخ بازگشت سرمایه
با محاسبه این شاخص درصد زیادی خیال سرمایه گذار، از سرمایه گذاری با شما راحت می‌شود خلاصه هم صاحب کسب و کار هم سرمایه گذار باید بدانند چه میزان از سرمایه وارد شده در کسب و کار بهشون برمی‌گردد. حالا یا به صورت مستقیم یا غیر مستقیم.
و اما کاربردهای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه:
- تهیه طرح های تجاری
- ارزیابی عملکرد مدیریت و موفقیت مجموعه (البته این نرخ به‌تنهایی راهگشا نیست و معیارهای متفاوتی چون میزان سهم از بازار نیز دخیل هستند.) البته پیشنهاد می کنم برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دلایل و معیار های موفقیت یک استارتاپ به مقاله ما با عنوان ۵+۱ دلیل موفقیت استارتاپ ها مراجعه کنید.
- ارزیابی و رتبه بندی سرمایه گذاری و ارزش کلی خالص استفاده می‌شود.
- بررسی تأثیر فعالیت های بازاریابی
- تصمیم گیری برای صرف کردن یا نکردن هزینه، در انواع مختلف تبلیغات
- محاسبه نرخ بازگشت کمپین های مختلف، برای تعیین بودجه موردنیاز
- بهینه کردن تبلیغات و کمپین های مختلف
- بررسی میزان بازدهی محصولی جدید که قرار است وارد بازار شود. این راهی برای بررسی میزان سوددهی محصول جدید است و حتی به صورت تقریبی می‌شود مشتری های هدف رو به دست آورد.
- اصلاً در تبلیغات گاهی هدف شما به دست آوردن سود کوتاه مدت نیست. بلکه با آگاه شدن از برند، یا به دست آوردن سرنخ‌های فروش، و مشخص کردن جامعه هدف برای آینده برنامه ریزی می کنید.
فرضاً محصول جدیدی رو می خواهید وارد بازار کنید، و دنبال راهی هستید که ببینید محصول حاصل چقدر سود آور است. با محاسبهٔ نرخ بازگشت و بعد از ارائهٔ محصول، می‌شود این را متوجه شد و اگر حتی امکان محاسبهٔ نرخ بازگشت نباشد با شبیه سازی گروهی از مشتریان هدف خودتان می‌شود نرخ بازگشت رو به صورت تقریبی محاسبه کرد.
مثال‌هایی برای نرخ بازگشت سرمایه
مثلاً اگر منزلی به قیمت یک میلیارد تومان تهیه کنید، سه سال بعد آن رو به قیمت یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بفروشید، طبق فرمول محاسبه نرخ بازگشت، شما ۱۲% سود داشتید.
یا مثال دوم:
بیایید کارگزار بورس رو در نظر بگیریم. مثلاً این فرد در زمینه سهام کم‌ارزش تخصص دارد. یعنی سهامی که در بازار غیررسمی سهام معامله می‌شود و دارایی ریسک بالایی است. فرض کنید ۵۰۰ سهم به ارزش ۱۰۰۰ تومان، بابت فلزات مایع خرید شده است. البته سرمایه‌گذاری پرخطر بوده. بعد از یک سال ارزش آن ۳۵۰۰ تومان است.
نرخ بازگشت سرمایه او ۲۵۰ درصد بوده است. به ازای هر ۱۰۰۰ تومان سرمایه گذاری، ۲۵۰۰ تومان سود نصیبش شده است و سرمایه‌گذاری خیلی خوبی بوده. چون سرمایه اولیه رو ۲٫۵ برابر کرده. حالا این خرید سهام را با سرمایه‌گذاری در شرکت تجهیزات پزشکی مقایسه کنید . به عنوان مثال ۱۰۰ سهم که هر کدام مبلغ ۱۰۰۰ تومان در شرکت تجهیزات پزشکی خریداری شده است و هر سهم رو ۱۲۵۰ تومان فروخته است.
در این سرمایه گذاری نرخ بازگشت سرمایه تنها ۲۵% بوده. البته این میزان بازگشت سرمایه هم خوب است اما با سرمایه‌گذاری که روی فلزات مایع انجام شده است قابل مقایسه نیست. مثبت بودن نرخ بازگشت سرمایه یعنی کل هزینه سرمایه گذاری به اضافه سود برگشت داده شده است. ولی در نرخ بازگشت سرمایه منفی، یعنی درآمد آن‌قدر نیست که کل هزینه ها رو پوشش بده.
نرخ بازگشت سرمایه توسط چه کسی محاسبه می‌شود؟
این نرخ توسط کارشناس بازاریابی محاسبه می‌شود. مدیران کسب‌وکار بالاخره سرمایه‌ای رو چه سرمایه خودشان، و چه سرمایه تأمین شده از اشخاص دیگر رو وارد این کار کردن و منتظر بررسی نتیجه‌هایی هستند و توقع دارند با این محاسبات میزان تأثیر تبلیغات رو بدانند.
بالاخره هر صاحب کسب‌وکاری دوست دارد نتایج تبلیغات اجرای را بداند که با بررسی نرخ بازگشت سرمایه می‌توان به تمام جوانب مختلف نتایج سرمایه‌گذاری انجام شده پی برد.
آیا محاسبه نرخ بازگشت سرمایه دشواری دارد؟
در محاسبه نرخ بازگشت، تمام هزینه‌های ریز و درشت رو در نظر بگیرید. مثلاً زمانی رو که اعضای تیم شما صرف تبلیغات می‌کنند. یا زمانی رو که برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه تبلیغات، در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کنند.
اگر اعضایی که برای تولید محتوا و گرافیک کار می‌کنند رو، در محاسباتمان نظر نگیریم ممکنه نرخ به‌دست‌آمده خیلی با واقعیت متفاوت باشد.
چالش‌های بررسی سود حاصل از فعالیت بازاریابی، به‌مراتب از چالش اول سخت تره! که اندازه‌گیری سود حاصل از تبلیغات است.
سؤالی که مطرح می‌شود این است که اگر این کمپین تبلیغاتی برگزار می‌شد میزان سود و فروشمان دچار چه تغییراتی می‌شد؟
پاسخ به این سؤال در محیط نوسان قیمت‌ها در بازار کار راحتی نیست و در این مورد حالت قبل و بعد تبلیغات رو باید در نظر گرفته و مقایسه کنید. ولی در نظر داشته باشید که نتیجه حالت بازاریابی شما، فروش سود بیشتر و افزایش مشتری‌های وفادار است. (مشتری که به این سادگی شما رو رها نمی کنه.) و در نتیجه به سود حفظ شده فکر کنید و تبلیغات رو دست کم نگیرید و در صورت عدم تبلیغات، سودآوری و فروش ممکنه کم شود.
البته همه محصولات بازخورد یکسانی ندارند. ممکنه بازخورد محصولی چون خودرو سه سال طول بکشد. اما در کل این را در نظر داشته باشید گر صبر کنی زغوره حلوا سازی!
کدام تبلیغ مشتری ساز بوده است؟
یک مخاطب ممکن است انواع تبلیغات کسب و کاری ما را دیده باشد، سؤالی که مطرح می‌شود این است که مشتری تحت‌تأثیر کدام تبلیغ ما بوده که منجر به خرید شده است؟
و بعد به این نتیجه می‌رسیم که مجموعه‌ای از تبلیغات ذهن مشتری را، آماده خرید کرده است و در کل این تبلیغات است که برند ما را پررنگ می‌کند. ضمناً این افزایش فروش در نتیجه یکی دو تا تبلیغ، یا کمپین نبوده است.
اما نکته این است که معمولاً، برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، آخرین تبلیغی که بعد از آن فروش بیشتری اتفاق افتاده را، مدنظر قرار می‌دهند.
مزایای نرخ بازگشت سرمایه
نرخ بازگشت سرمایه، یکی دو عیب دارد اما مسلماً می‌توان مزایای بیشتری برای آن شمرد.
سادگی و سهولت محاسبه، تطبیق پذیری، تفسیر ساده، مقایسه کردن یک کسب و کار و انتخاب سرمایه‌گذاری از مزایای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه هستند.
این فرمول، ارزیابی مالی کسب و کار شما را، فراهم می‌کند. این که کسب و کاری بتواند ادامه پیدا کند یا نه بستگی به همین محاسبه دقیق و در عین حال ساده دارد.
اگر نرخ بازگشت سرمایه شما، پایین‌تر از میانگین حوزه تجارت است، باید سریع استراتژی کاری خودتان را، تغییر داده و از وضعیت هشدار یا خطر خارج شوید.
سادگی محاسبه و درک نرخ بازگشت سرمایه، از مزایای مهم نرخ بازگشت سرمایه است. این نسبت عددی بدون در نظر گرفتن واحد پول کشورهاست.
مثلاً اگر سرمایه‌ای در ایران دارای نرخ بازگشت ۲۰%، باشد در کشور کانادا نیز به همین معناست. گرچه این نرخ به‌سادگی محاسبه می‌شود، ولی آن را به‌عنوان یک شاخص کارا، در انتخاب نحوه سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند.
یکی از مهم‌ترین معایب این شاخص این است که طول یا مدت زمان سرمایه‌گذاری در این محاسبه نقش ندارد. مثلاً فرض کنید شرکت” الف “، نرخ بازگشت سرمایه پنج ساله ۲۵% و شرکت “ب” نرخ بازگشت سالیانه ۱۵% دارد.
مشخص است که سرمایه‌گذاری در شرکت” ب” به‌مراتب به‌صرفه‌تر از سرمایه‌گذاری در شرکت” الف” هست. هرچند که نرخ بازگشت سرمایه شرکت” الف” بیشتر بوده. برای حل این مسائل محاسبه نرخ بازگشت سالانه این مشکل را حل می‌کند.
